Ze zien ruim 95% van de opgroeiende jeugd waardoor ze gezondheidswinst behalen door het voorkomen van ziekte (advisering op maat om bijziendheid te voorkomen, uitvoeren van en uitleg geven over het vaccinatieprogramma zoals voor kinkhoest en mazelen), om ziektes en mentale problemen vroegtijdig kunnen opsporen (twee voorbeelden: voorkomen van maag- en darmproblemen door vroegsignalering van Coeliakie en het herkennen van gedragsproblemen, zoals ADHD en autisme en een plan van aanpak hiervoor opstellen), meer bijdragen aan het bieden van de juiste zorg op de juiste plek (bijvoorbeeld begeleiding dichtbij huis door jeugdartsen van ouders met baby’s die veel huilen en prematuur geboren baby’s) en een grotere rol vervullen in het mede vormgeven en uitvoeren van gezondheidsbeleid- en interventies (bijvoorbeeld het tegengaan van overgewicht in samenwerking met de onderwijs- en beweegsector wat bijdraagt aan het ontwikkelen van een gezondere leefstijl en het voorkomen van gezondheidsproblemen op latere leeftijd). Zo ervaren kinderen minder gezondheidsproblemen, hebben ouders minder zorgen en krijgen zij thuis en via school betere begeleiding. Dit kan ook leiden tot minder huisarts- en/of ziekenhuisbezoek en ziekenhuisopnames voorkomen. Daarom pleiten de jeugdartsen voor grotere investeringen in het werk van de jeugdarts binnen en buiten de spreekkamer en in de preventieve zorg voor de jeugd in het algemeen.
Staatsecretaris Maarten van Ooijen van VWS nam het manifest vandaag officieel in ontvangst: “Ik dank de jeugdartsen voor het delen van het urgente en actuele manifest. Het manifest combineert waardevolle ervaringen uit de praktijk met concrete verbeteringen en duidelijke suggesties voor beleidsmakers en wetgevers. De jeugdartsen en de publieke gezondheidszorg spelen een onmisbare rol in de preventie van ernstige ziekten van kinderen - in soms zeer kwetsbare situaties. Met het manifest en de beweging die de jeugdartsen op gang willen brengen bij gemeenten, andere zorgverleners en verzekeraars leveren zij een hele mooie bijdrage aan de transformatie in de zorg!”
Van links naar rechts: Libertje Bosma (AIOS Maatschappij + Gezondheid/Jeugdgezondheid), Lucy Smit (Arts Maatschappij + Gezondheid/Jeugdgezondheid, Maarten van Ooijen (staatssecretaris VWS), Fleurtje Schornagel (AIOS Jeugdgezondheid), Joas Duister (SBOH afdelingsmanager externe relaties & strategie)
In gesprek met VWS, VNG en zorg- en hulpverleners
Lucy Smit, jeugdarts bij Jeugdgezondheidszorg Kennemerland en één van de initiatiefnemers van Jeugdarts Next Level: “Dit manifest is een eerste stap en de start van een beweging. Hierin delen we onze zorgen maar geven we vooral aan hoe we als jeugdartsen zelf onderdeel kunnen zijn van het verbeteren van de gezondheid van de jeugd. We zijn trots op de enorme betrokkenheid van onze collega jeugdartsen. Stap twee is in gesprek gaan met VWS, de VNG en de vaste kamer commissie zorg. Daarnaast ervaren we waardering en steun van andere zorg- en hulpverleners en onze
werkgevers (JGZ-organisaties en GGD-en) om onze samenwerking nog beter in te gaan richten. Ook danken we SBOH, financier en werkgever van (jeugd)artsen in opleiding, voor het mede mogelijk maken van dit manifest. En uiteraard zijn we zeer blij met de toezegging van de staatssecretaris om met ons in gesprek te gaan over een effectievere inzet van de jeugdarts.”
Ook werkgevers steunen jeugdartsen en hun pleidooi
Dennis Christmas, algemeen directeur Hecht GGD Hollands Midden: “Als werkgever van jeugdartsen juich ik dit initiatief sterk toe. Ik zie grote mogelijkheden voor het terugdringen van de wachtlijsten in de jeugdzorg door te investeren in de jeugdgezondheidszorg. Dat betekent investeren in meer preventief werk van jeugdartsen binnen de spreekkamer en in de inzet van jeugdartsen voor
collectieve preventie buiten de spreekkamer. Door samen met gemeenten, wijkteams en zorgorganisaties vroegsignalering en begeleiding mogelijk te maken.”
Voor voldoende jeugdartsen in de toekomst
Joas Duister, manager externe relaties & strategie bij SBOH: “Wij gaan en staan voor voldoende en goed opgeleide zorgprofessionals. Daarom hebben we dit manifest mede mogelijk gemaakt. We steunen artsen in opleiding om actief betrokken te zijn bij het toekomstbestendig vormgeven van hun vak en het verbeteren van de gezondheid van Nederland. Dit past ook in ons programma Next Level Dokter waarmee we artsenberoepen buiten het ziekenhuis steviger op de kaart zetten bij geneeskundestudenten en basisartsen.” De concrete oplossingen die in het manifest door de jeugdartsen worden aangedragen brengen niet alleen verbetering voor kinderen en ouders, ze maken ook het vak jeugdarts aantrekkelijker. Volgens de jeugdartsen is dit nodig, zodat voldoende studenten geneeskunde blijven kiezen voor een vervolgopleiding tot jeugdarts. De huidige instroom van de vervolgopleiding blijft op dit moment iets achter bij de benodigde instroom.
Over de beweging Jeugdarts Next Level en het manifest
Tijdens het 4e lustrum van de wetenschappelijke vereniging van en voor jeugdartsen (AJN) schetsten honderden jeugdartsen de toekomst van de jeugdgezondheidszorg. Een bevlogen groep van 16 jeugdartsen ging met de schetsen aan de slag: Jeugdarts Next Level. In november 2023 organiseerden zij een werkconferentie met input van belangrijke samenwerkingspartners (onder andere VWS, werkgevers, opleidingsinstituten, kinderartsen, huisartsen) om de maatschappelijke opgave voor jeugdigen met elkaar te omschrijven en een visie te vormen over hoe de jeugdarts hier een rol in kan vervullen. Hier is het manifest uit voortgekomen. Centraal stonden de unieke toegevoegde waarde van de jeugdarts en de vraag over hoe jeugdartsen een nog grotere kwalitatieve bijdrage leveren aan het zorglandschap, van curatie naar preventie. Het manifest staat online op www.jeugdartsnextlevel.nl en is inmiddels door ruim 447 mensen ondertekend waaronder door diverse collega zorg- en hulpverleners, werkgevers van jeugdartsen (JGZ-organisaties en GGD-en) en medewerkers van andere zorgorganisaties.